Martin Luther King, Nelson Mandela, Papa Wojtyla... incö l’è la giurnàda mundiàl di sògni GUARDA E ASCOLTA IL VIDEO

In chla giurnàda chi, 25 setember, giurnàda mundiàl di sògni 2024, ò pensàd da ricurdà prìma de tϋt un sogn impurtànt, famùŝ : “I have a dream .....Mi gh’ò un sogn...” L’è el discùrs che Martin Luther King l’à tegnϋd el 28 agust 1963 a la fin d’la màrcia per i dirìti civìli. El cumìncia “Incӧ gh’ò un sogn, ch’i me quàtor fiӧi picinìn i vivaràn un dì in una nasiòn indùe i saràn no giϋdicàdi per el culùr d’la so pèl, ma per quèl che la so persùna la gh’à.... Incӧ gh’ò un sogn.....”

Pϋrtrop l’è restàd un sogn.

Madalena te ghè propi reson,

vün che la sügnàd in grand lè stai Nelson Mandela, lü la lutad per tüta la so gent, cuntra le discriminasion, l’a dì che vün ch’el vens l’è un sugnadur che l’a mai desmis de lutà. Papa Wojtyla el diseva che i sògni i gan no per forsa da svanì a la matina. Cume la sares scüra la nosta vita sensa nisün sògn, sensa desideri, speranse o ilüsiòn, tüte insema i ghe portu a vìu una vita culurada. I sògni i tran šu i müri e i cunfin, i te fan viagià e vulà, nei sògni te caschi ma dopu un minüt te sé bele in pé. Imparà a sugnà l’è cume sperà. Desmetè no de sugnà perché nei sògni sarì liberi. Perdè no le speranse de pudè realisà un qualcos nela vosta vita. Spetè no d’endurmentav per sugnà, se pöd sugnà anca ad ögi verti e se pudì sugnai pudarì fai!

Cara Loredana, ‘na sìra ò spetàd no d’endurmentàm per sugnà a òci vèrti la meravìglia che ve cϋnti.

// Vegnè cun mi / l’è ‘na càlda sìra d’estàd / in un paesìn de campàgna; / l’ària l’è fèrma / la tégn el buf. /Sarè sü i òci: / d’un bot quaidün à smursàd i lüŝ / d’le ca e d’le cuntràde, / tüt l’è négor. /Sentì un ŝgriŝulòn n’la vìta? / Sìu prùnti? / Dervì i òci: / el mund el se möu / stèle e panigaröle / i giögun inséma, / i tùcun el cél e la tèra, / splendénti / al rìtmo d’un cör. / La tésta la gìra, / brìli ànca mi / respìri la not incantàda. //

Eh, sugnà l’è propi bèl, te speti la not per pudè ripusàt e magari fà dei bei sogni e se te fè dei sögni bei te se svegli bel cüntent e rilasàd. Mì a volte sogni i mè pori morti, a volte me par de sent anca el prufum, e a la matina son cuntenta, el mè cör el vüla per tüta la giurnada. Me capita de sugna che son adrè a cur, e me se svegli cun el bufòn e dopu ridi per me cünt. A volte pensi che sares bèl sügnà cume i fiulìn, lur i sognu anca cun i ögi verti, quand i giögu i sognu de es supereroi de es dele principesse o dei campiòn, la fantasia l’è un sogn che finìs mai. Auguri a tüti de sugnà sia ad ögi saràdi che a ögi verti. Viva i sogni!

Ièr sìra, dòpu el telegiornàle cun tànte brϋte nutìsie, son ‘ndài in lèt deŝcùnsa. Sèri stràca, me son ‘ndurmentàda sϋbot e ò fài un sogn che me parìva vìra: tϋti i fiulìn del mund, biànchi, rùssi e ciuculatìn, i cantèvun, i balèvun e i se dèvun la man in un girotòndo che tuchèva tϋti i paìŝi d’la tèra. Tϋt d’un bot miliàrdi de fiùri ligàdi a balunìn i èn vulàdi in cèl e i àn furmàd la paròla “PACE”. Avarési vursϋd dersedàm pϋ, ma la ŝvéglia l’è sunàda...

Dizionarietto

Buf: respiro
Dersedàm: svegliarmi
Deŝcùnsa: sconvolta, disturbata
Tϋt d’un bot: improvvisamente
Endurmentàm: addormentarmi
Endurmentàv: addormentarvi
Panigarӧle: lucciole
Ŝgriŝulòn: brivido
Ŝmursà: spegnere

El pruèrbi del dì

Quànd te sògni che una persùna la mӧr, te gh’è ŝlungàd la vìta

Quando sogni che una persona muore, gli hai allungato la vita

T’èl sé se vӧr dì

Crӧdi da la sogn

Crollo dal sonno

Dal vocabolario italiano: “croda” = roccia che cade quasi a picco
Tutte le cose che danno l’idea del cadere, come il capo quando ciondola per il sonno